Ngày 10/11/2025, tổ Ngữ văn Trường THPT thành phố Cao Bằng tổ chức buổi ngoại khóa “Văn học và cuộc sống”. Chương trình là một điểm nhấn đặc sắc trong chuỗi hoạt động đổi mới phương pháp dạy học theo tinh thần Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, hướng đến phát triển phẩm chất và năng lực toàn diện cho học sinh. Hoạt động không chỉ khẳng định vai trò bền vững của văn học trong đời sống tinh thần con người, mà còn thể hiện sự sáng tạo, tâm huyết và tiên phong của đội ngũ giáo viên Ngữ văn trong việc kết nối tri thức sách vở với dòng chảy cuộc sống, giúp học sinh thêm yêu thích và thấu hiểu giá trị nhân văn của văn chương.
Mở đầu chương trình, các em học sinh đã chia sẻ những cảm nhận chân thành, sâu sắc về ý nghĩa của văn học trong cuộc sống. Những lời chia sẻ ngắn gọn mà thấm đẫm suy tư đã phản ánh sự trưởng thành trong nhận thức và cảm xúc của thế hệ trẻ hôm nay. Từ những trải nghiệm học tập và cảm thụ văn chương, các em nhận ra rằng văn học không chỉ giúp con người hướng thiện, biết yêu thương và trân trọng cuộc sống, mà còn khơi dậy trong mỗi người niềm tin, ý chí và khát vọng vươn lên.
Em Nguyễn Phan Minh, học sinh lớp 12A1, chia sẻ: “Văn học dạy chúng em không chỉ biết đồng cảm, xót thương với những số phận bất hạnh mà còn biết lên án, phê phán những thế lực tàn bạo chà đạp lên các giá trị sống đích thực của con người. Không chỉ vậy, qua mỗi trang sách, mỗi áng văn chương, mỗi bài giảng trên lớp, chúng em không chỉ được học chữ mà còn được học cách làm người, nuôi dưỡng và bồi đắp cho mình một tâm hồn phong phú.”
Em Lương Quỳnh Chi, học sinh lớp 12A9, bày tỏ: “Việc thể hiện các tác phẩm văn học qua sân khấu giúp chúng em hiểu sâu hơn về nội dung và giá trị của tác phẩm. Qua quá trình tập luyện và biểu diễn, chúng em được phát huy sự sáng tạo, rèn luyện khả năng tự tin, giao tiếp và làm việc nhóm. Những giờ học Ngữ văn nhờ thế trở nên sinh động hơn, giúp chúng em cảm nhận được rằng văn học không hề xa rời cuộc sống, mà chính là hơi thở, là cảm xúc của con người trong từng khoảnh khắc.”
Em Nguyễn Phan Minh (lớp 12A1) và em Lương Quỳnh Chi (lớp 12A9) chia sẻ những
cảm nhận chân thành, sâu sắc về ý nghĩa của văn học trong cuộc sống.
Những lời chia sẻ giản dị ấy như một minh chứng rằng văn học vẫn đang sống trong lòng thế hệ trẻ, vẫn là chiếc cầu nối con người với con người, là ngọn đèn soi sáng nhân cách và thắp lên những ước mơ.
Nếu phần đầu là sự sẻ chia cảm xúc, thì phần thứ hai của chương trình là sự thăng hoa của nghệ thuật: tiết mục chuyển thể tác phẩm văn học thành hoạt cảnh sân khấu. Đây chính là điểm sáng độc đáo khiến cả sân trường bừng lên sức sống. Những câu chuyện vốn quen thuộc qua trang sách nay được tái hiện sinh động bằng ngôn ngữ hình thể, ánh sáng và âm nhạc, giúp học sinh trở thành người sáng tạo, nhập vai để cảm nhận sâu sắc tư tưởng, giá trị nhân văn và thông điệp của tác phẩm.
Tổ Ngữ văn đã khéo léo chuyển thể truyện cổ tích “Tấm Cám” thành một hoạt cảnh ngắn, mang thông điệp nhân văn: thiện luôn chiến thắng ác khi con người biết sống nhân hậu, vị tha. Cách diễn xuất tự nhiên, phục trang công phu cùng những lời thoại sáng tạo đã khiến người xem vừa xúc động, vừa thích thú. Hoạt cảnh này không chỉ là một tiết mục biểu diễn đơn thuần, mà còn là bài học sâu sắc về lòng nhân hậu, ý chí vươn lên và niềm tin vào những điều tốt đẹp; đồng thời nhắc nhở mỗi người biết đồng cảm, sẻ chia, trân trọng cái đẹp và hướng thiện. Đặc biệt, thông qua hoạt cảnh, chương trình còn góp phần khơi dậy niềm yêu thích môn Ngữ văn và văn hóa đọc trong toàn trường, tiếp thêm cảm hứng học tập và sống đẹp cho mỗi học sinh, giúp các em gắn kết kiến thức từ sách vở với thực tiễn cuộc sống.
Cảnh Tấm cho cá bống ăn trong hoạt cảnh “Tấm Cám”.
Cảnh mẹ con Cám bắt cá bống trong hoạt cảnh “Tấm Cám”
Cảnh Tấm được Bụt và đàn chim sẻ giúp nhặt riêng thóc và gạo trong hoạt cảnh “Tấm Cám”
Cảnh Tấm thử vừa chiếc hài và được vua đón về làm hoàng hậu trong hoạt cảnh “Tấm Cám”
Khép lại buổi ngoại khóa là tiết mục nhảy hiện đại “Bống bống bang bang” -một điểm nhấn trẻ trung, tươi sáng và tràn đầy năng lượng. Hình ảnh các em học sinh hòa mình trong giai điệu vui tươi, kết hợp giữa trang phục dân gian và đồng phục nhà trường, đã thổi vào chương trình một làn gió mới mẻ, vừa gần gũi vừa hiện đại. Tiết mục được dàn dựng công phu, kết hợp giữa văn hóa dân gian và âm nhạc hiện đại, thể hiện tinh thần tiếp nối và sáng tạo - điều mà văn học, nghệ thuật luôn hướng tới. Giữa âm thanh rộn ràng và những nụ cười rạng rỡ, có thể cảm nhận rõ thông điệp: văn học không hề xa cách, mà luôn sống động giữa đời thường, trong từng nhịp đập của tuổi trẻ.
Tiết mục nhảy hiện đại “Bống bống bang bang”
Nhà giáo Ưu tú Phạm Minh Hương – Bí thư Đảng bộ, Hiệu trưởng nhà trường – chụp ảnh
cùng tổ Ngữ văn và các học sinh trong đội kịch, đội nhảy.
Buổi ngoại khóa với chủ đề “Văn học và cuộc sống” đã khép lại, nhưng dư âm của nó vẫn tiếp tục lan tỏa - dư âm của tri thức, của cảm xúc và của sự gắn bó sâu sắc giữa văn học và đời sống, giữa trang sách và trái tim.
Trong nhịp sống hiện đại, khi công nghệ cuốn con người đi quá nhanh, chương trình ngoại khóa trở thành một khoảng lặng cần thiết để thầy và trò cùng lắng lại, nghe tiếng nói của tâm hồn. Từ đó, chúng ta thấm thía hơn giá trị nhân văn trong lời nhận định sâu sắc của M.Gorki: “Văn học là nhân học”. Văn học không chỉ giúp ta hiểu con người, yêu thương con người, mà còn là “ngọn đèn soi đường” giúp mỗi người sống một cuộc đời xứng đáng, trọn vẹn và giàu ý nghĩa hơn.
Trường THPT thành phố Cao Bằng